Verslag van de lezing van Monique Schuurman Hess, muziektherapeut over allergie 

De muziektherapie op antroposofische grondslag zal proberen in te werken op de wezensdelen van de mens. Hierboven is al gezegd dat bij het beeld van allergie, het bewustzijn van de mens teveel in de omgeving zit en te weinig in het lichaam zelf. Het zenuwzintuigsysteem van de mens zal hiervan als gevolg te weinig structuur kunnen geven aan het vloeistofmechanisme/levenslichaam van de mens. Te weinig doorvorming hiervan. Als de kraan aan de waterslang niet dichtgedraaid wordt (vorm, structuur), blijft deze stromen. Een overstroming is het gevolg. Op zielegebied kan er een overgevoeligheid ontstaan voor zintuiglijke indrukken waardoor mensen overmatig psychisch kunnen reageren. 

Het maken van muziek kan helpen om het eigen lichaam dieper te bewonen. Vanuit de aansluiting bij waar de mens nu zit (namelijk in de omgeving) zullen die instrumenten gekozen worden die ook om de mens heen klinken en ons hoog aanspreken. Denk hierbij aan gong, en psalter, koperfluit. De psalter werkt als een muzikale citroen: je hoort het boven je hoofd klinken en het trekt de Ik-organisatie samen en naar binnen. Dan kan het bewonen van het lichaam beginnen: middels de zangstem, de chrotta (een strijkinstrument) of de lier: eerst het veilig voelen en gezond muzikaal in- en uitademen. Het ervaren van rust. Het zich uitdrukken van jezelf in dynamiek en tempo in de muziek. Dan nog dieper naar de stofwisselingsledematendeel in ons: middels de chrotta, djembé,of pauk. Het stromen in ritme en ervaren van maat, de grond in ons lichaam. 

Naast het gebruik van instrumenten wordt bij allergie ook gekozen voor het inzetten van muzikale intervallen. Een interval is de ruimte tussen twee tonen. Ook deze hebben hun eigen werking op het lichaam van de mens. Ik heb een interval laten horen: de tritonus op de lier en gevraagd wat men in het publiek als kwaliteit hoorde in dit interval. Er werd genoemd: weidsheid, mysterieus en unheimisch. Precies die kwaliteiten die bij de mens horen waarvan het bewustzijn te veel in de omgeving zit. Hoe wordt jouw lichaamshuis weer een ‘Heim’? Een ander interval dat ingezet kan worden is de kwart, dat inwerkt op de scheiding tussen binnen en buiten en hiermee dus ook op de huid. Hoe kun je de huid wat dikker maken, waardoor de teveel aan zintuigindrukken buiten blijven? 

Dit zijn zo wat tools die in de rugzak van de muziektherapeut zitten als deze het beeld van allergie ontmoet. Hoe deze ingezet gaan worden in de therapie is afhankelijk van de waarnemingen die de therapeut krijgt als ze werkt met de cliënt. Het kan zo maar zijn dat er nog iets anders speelt wat meer aandacht behoeft. Of net anders is bij deze cliënt. De therapeut zal benoemen wat zij waarneemt en de cliënt de ruimte geven zich hiervan bewust te worden. Helpen om de cliënt deze situatie om te vormen tot een uitnodiging tot innerlijke groei, ontwikkeling. De cliënt helpen een eigen keuze te maken in wat er veranderd mag worden. Zo werkt de therapie uiteindelijk versterkend op de mens zodat deze als stuurman het eigen levensproces ter hand kan nemen. 

Monique Schuurman Hess