Oude vriend

In de binnenlanden van Walcheren, tussen Middelburg en Domburg, liggen smalle wegge- tjes, die omzoomd zijn met allerlei struiken en bomen. Hier fietsend of lopend in de maand mei kun je genieten van de vele bloeiende mei- doorns, die heerlijk geurend in deze houtwallen groeien.

‘De meidoorn of hagedoorn (crataegus) behoort met de braamstruik tot de oude vrienden van de mensheid, die sinds onheugelijke tijden rond heilige plaatsen werden aangeplant om onbevoegden de toegang daartoe af te sluiten’, aldus Mellie Uyldert in haar boek ‘De taal der kruiden’. Het brandend braambos dat Mozes aanschouwde, was zulk een haag rond een heilige offerplaats. Zo heeft men ook doornhagen aangetroffen om hunebedden en oude Germaanse offerheuvels en heilige bomen. Ook rond ridderburchten en verdedigingswerken plantte men meidoorns aan.

Volgens een christelijke legende ontstond een variëteit van de meidoorn (crataegus monogyna) in Glastonbury in Engeland, een oeroude heilige plaats van de Kelten. Hier groeide een meidoorn die met Kerstmis bloeide. Deze zou ontsproten zijn uit de staf van Josef van Arimathea, die hem hier in de grond stak en meteen de volgende dag, kerstavond, in bloei kwam.
In zachte winters kan dit ook nu nog gebeuren.

Namen

In de literatuur komen vaak meer Latijnse namen van de meidoorn voor.
De crataegus laevigata, die synoniem is voor de crataegus oxyacantha en de hiervoor genoemde crataegus monogyna. Dit heeft te maken met het één- of meerstijlig zijn van de bloemen.
De crataegus monogyna is een-stijlig en de rode bessen die in september rijpen bevatten één pit, de bladeren hebben zeven tot negen insnijdingen.

De crataegus laevigata heeft twee en soms drie stijlen en heeft minder doorns. Het blad is drielobbig.
De meidoorns kunnen uitgroeien tot dichte brede struiken van twee tot vijf meter hoog. Als bomen wel tot tien meter. De stekels zijn ongeveer één centimeter lang.

Levenskracht

De meidoorn wordt gebruikt als grond- stof voor de farmaceutische industrie.
De bloemen bevatten o.a. flavoon en etherische oliën. Flavoon is een antioxydant die ook voorkomt in graan en groenten. De andere geneeskrachtige stoffen zoals zuren en sterolen bevinden zich in de bladeren en vruchten.

Als geneesplant was de meidoorn in de Oudheid niet bekend. De homeopathie heeft haar grote waarde ontdekt als middel tegen hoge bloeddruk en hart- aandoeningen zoals hartzwakte, hartvergroting, nerveuze hartkloppingen, hartkramp, maar ook tegen prikkelbaar- heid en zenuwuitputting.

Men zou ook kunnen zeggen: de meidoorn is schenker van levenskracht.
Het werkt ook bij te lage bloeddruk. Het geeft een betere doorbloeding en het helpt bij duizeligheid en zwaktegevoel door bijvoorbeeld verkramping en de vrees het niet aan te kunnen. Er zijn capsules van fijn gemalen meidoorn- knoppen in de handel en het is ook druppelsgewijs in te nemen. Raadpleeg bij serieuze klachten eerst uw huisarts!
Er kan ook thee worden gezet van bloemen, bladeren en bessen. Twee thee- lepels kruid op een kop kokend water, vijf minuten laten trekken. Twee maal daags een kop thee helpt ook om te ontspannen en geeft een betere nachtrust. Ook een combinatie van meidoorn, knoflook en maretak bij verhoogde bloed- druk is aan te bevelen.
Zo, zie je maar hoe in de drukte van ons bestaan een oude vriend ons kan helpen onze levenskrachten te versterken.

Margreet Voorhoeve

Bomen van de gematigde streken Uitgeverij: Het Spectrum
ISBN 90 274 2946 4