Verborgen

 

In de zomer, wanneer de bomen lommerrijk zijn en de planten volop bloeien, is het moeilijk voor te stellen dat in de winter de bomen kaal zijn en van de planten alleen de stengels nog overeind staan of door de vorst zelfs helemaal zijn verdwenen. Hetzelfde is te zeggen van de winter, wanneer de tuin kaal is, en je met moeite in gedachten de volle zomertuin te voorschijn tovert.

Veel mensen vinden het onaangenaam om het afsterven van de natuur mee te maken.

Maar wanneer je in het voorjaar en de zomer goed kijkt, bemerk je dat er voortdurend een verwelken en afsterven van planten te zien is. Het valt dan echter niet zo op omdat er weer iets anders gaat bloeien. In de herfst zijn er nog planten die pas heel laat in bloei komen, zoals de monnikskap (aconitum), maar daarna kunnen we zien dat het leven in de natuur zich heeft teruggetrokken in de zaden en in het wortelgebied van de planten.

De plant heeft zich in het vaak minuscule zaad samengebald. De overwinterende vaste planten hebben hun uiterlijke verschijningsvorm in de wortels verborgen. Het licht en de warmte van de zomer is opgeslagen in de zaden en de wortels en zij wachten op wat er komen gaat.

Wat gebeurt er in het donker van de aarde in de wintertijd? Voor onze directe waarneming is het verborgen, maar we kunnen ons wel voorstellen dat door de regen, de sneeuw, de vorst en de invloed van maan, sterren en planeten, de aarde met energieën doordrongen wordt, die de wortels en winterharde zaden verrijken. 

Citroenmelisse

De citroenmelisse is zo’n verborgen plant in de winter.

Wanneer in de herfst de uitgebloeide stengels afgeknipt zijn, is er in de winter weinig meer van de plant te zien. Maar ze komt weer op met haar vierkante stelen en gekartelde eivormige blaadjes.

Door haar Mediterrane oorsprong gaat ze pas groeien als het warm wordt en als ze in de zomer ongeveer een halve meter hoog is, gaat ze bloeien met hele kleine witte of lila bloemetjes, die in halve kransjes om de stengel staan en veel honing bevatten. Vandaar ook de naam, want mel betekent honing. De planten worden graag door bijen bezocht, hoewel ik daar de afgelopen zomer niets van gemerkt heb. Maar het gaat ook slecht met de bijen.

Melisse behoort tot de familie van de lipbloemigen. Een grote familie waartoe ook lavendel, rozemarijn, tijm, munt, salie, dovenetel en vele anderen behoren.

Gebruik

In de zomer is er van de naar citroen geurende blaadjes een fijne ochtendthee te trekken, eventueel samen met een paar muntblaadjes. Maar ook als slaapthee is melisse geschikt en het zou dan mooie dromen kunnen geven!

Melisse werkt kalmerend en tegelijk zacht opwekkend. De tinctuur werkt bij het ruiken eraan al opwekkend, bijvoorbeeld bij een flauwte. Van de Weleda middelen is hiervan de Balsemieke Melissegeest bekend. Deze wordt ook toegepast bij zenuwpijnen, nerveuze maagpijn en nerveuze kies-, oor- en hoofdpijn.

De verwarmende en ontkrampend werkende Melisse weert, volgens Mellie Uyldert, koorts en sterkt het hart. Het werkt reinigend en bevordert de spijsvertering. Het zenuwstelsel wordt gekalmeerd. Melisse bevat koper evenals de rode klaver die ook zenuwsterkend is.

Een aftreksel toevoegen aan het badwater van zowel baby’s, kinderen als volwassenen maakt hen rustiger.

Wanneer je nog geen Citroenmelisse in de tuin hebt staan, zou je in het komend voorjaar een plantje kunnen aanschaffen of aan de bezitter een stekje vragen. Het vermeerdert zich makkelijk.

De blaadjes zijn namelijk vers het beste te gebruiken. Gedroogd verliezen ze veel van hun geur!

In de winter kunnen we de tinctuur gebruiken. Een flesje Balsemieke Melissegeest in huis is aan te raden.

 

Margreet Voorhoeve